Τα λατομεία Αράξου ευρίσκονται εντός λατομικής περιοχής στη θέση Μαύρα Βουνά Αράξου, που καθορίσθηκε με την υπ’ αριθ. Α39417/2-12-1985 (ΦΕΚ Β 818/85) απόφαση του τότε Νομάρχη Αχαίας (Β’ 818), όπως αυτή τροποποιήθηκε, ως προς τα όρια της λατομικής περιοχής, με την υπ΄ αριθ. Φ.27/1516/4-6-1992 απόφαση του ιδίου Νομάρχη (Β’ 493), με σκοπό –όπως ορίζεται σε αυτήν- την προστασία των γειτονικών υγροβιότοπων, της λιμνοθάλασσας και της υγροπανίδας εν γένει (βιότοποι Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ).
Με βάση τον παραπάνω καθορισμό, οι εταιρίες «Lafarge BETON ΑΕΒΕ», «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α.Ε» και «ΛΑΤΟΜΙΚΗ Α.Ε» εγκαταστάθηκαν, η κάθε μια σε δικό της λατομικό χώρο, μέσα στα περιορισθέντα όρια της Λατομικής Περιοχής.
Η λατομική έκταση, όπως αναφέρεται στην ως άνω Α39417/2-12-1985 νομαρχιακή απόφαση και στην υπ΄ αριθ. 2950/13-9-1994 απόφαση της Διευθύνσεως Δασών Αχαΐας, είναι ιδιωτική δασική.
Εξ άλλου, η έκταση του λατομείων εμπίπτει στα όρια της ευρύτερης περιοχής της KYA ΥΑΝ-ΥΠΕΧΩΔΕ-ΥΑΑΝ-ΥΕΝ 12365/17.3.2009 (ΦΕΚ Δ’ 159/29.4.2009) «Χαρακτηρισμός των χερσαίων, υδάτινων και θαλάσσιων περιοχών της λιμνοθάλασσας Κοτυχίου του δάσους Στροφυλιάς και της ευρύτερης περιοχής της (Ν. Αχαΐας, Ν. Ηλείας) ως ‘‘Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς”, σύμφωνα με την οποία (άρθρο 3 παραγρ. Δ) μετά την 31-12-2010, ο χώρος της λατομικής περιοχής Αράξου, μεταπίπτει στην αυστηρή ζώνη προστασίας Α, αντί της ζώνης προστασίας ΒΑ. Κατόπιν τούτου, οι λατομικές εργασίες μετά την ημερομηνία αυτή δεν επιτρέπονται. Όλες οι προαναφερθείσες εταιρείες προσέβαλαν την πιο πάνω απόφαση στο ΣτΕ ως πολλαπλώς παράνομη και αντιπεριβαλλοντική.
Επισημαίνεται ότι η δυνατότητα εξόρυξης της Λατομικής Περιοχής Αράξου και από τις τρεις εταιρείες ανέρχεται σε δυόμιση εκατομμύρια (2.500.000) κυβικά μέτρα το χρόνο, από τα οποία καλύπτεται και μεγάλο μέρος των αναγκών της περιοχής. Το υπόλοιπο των αναγκών καλύπτεται κυρίως από, εν πολλοίς, μη ελεγχόμενες αμμοληψίες ποταμών με τις εντεύθεν αυτονόητες δυσμενείς περιβαλλοντικές αλλά και οικονομικές συνέπειες.
Παρά τις προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία 25 χρόνια, δεν έγινε δυνατή η εξεύρεση χώρων για τον καθορισμό και άλλων Λατομικών Περιοχών στο Νομό, κάποιες δε που καθορίσθηκαν (Χαλανδρίτσα, Μίραλι, Σανταμέρι) αποδείχθηκαν ακατάλληλες λόγω κακής ποιότητας του πετρώματος, και γειτνίασης με Αρχαιολογικούς Χώρους. Ο Νομάρχης Αχαΐας βασιζόμενος σε λεπτομερέστατη Έκθεση της κατ’ άρθρο 3 του Ν. 1428/84 Επιτροπής Καθορισμού Λατομικών Περιοχών, με την υπ’ αριθ. πρωτ. ΔΑ.Φ25/οικ1/2.01.2008 απόφαση του απεφάσισε τον μη καθορισμό Λατομικών Περιοχών στο Νομό Αχαΐας λόγω αδυναμίας εξεύρεσης κατάλληλης περιοχής που να πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου.
Η διακοπή της λειτουργίας της λατομικής περιοχής Αράξου, σε συνδυασμό με την έλλειψη κατάλληλων πετρωμάτων για την παραγωγή αδρανών υλικών υψηλής ποιότητας στην ευρύτερη περιοχή, έχει ήδη δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα στην ομαλή τροφοδοσία της αγοράς, στην κάλυψη των πολύ πιεστικών αναγκών του νομού Αχαϊας σε αδρανή υλικά και στην υλοποίηση των σημαντικών έργων υποδομής που είναι σε εξέλιξη ή πρόκειται να συνεχιστούν στην περιοχή.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, αλλά και για να μην παραμείνει η περιοχή χωρίς περιβαλλοντική αποκατάσταση, έγινε σχετική νομοθετική ρύθμιση [τροπολογία] που εισήχθη στο Νόμο “Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις” [άρθρο 53], με την οποία οι εκμεταλλευτές των λατομείων αδρανών υλικών που δραστηριοποιούνταν εντός των ορίων του «Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς», οφείλουν να ολοκληρώσουν όλες τις εργασίες διαμόρφωσης του αναγλύφου και αποκατάστασης – αναδάσωσης των λατομικών χώρων με την προϋπόθεση ότι εξακολουθούν να έχουν δικαιώματα ιδιοκτησίας ή μίσθωσης, μέχρι 31.12.2014.