ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ

Η χωροθέτηση των εξορυκτικών δραστηριοτήτων

Η χωροθέτηση των υπαίθριων εξορυκτικών δραστηριοτήτων διέπεται από τρεις βασικές κατηγορίες διατάξεων: α) την  περιβαλλοντική νομοθεσία (Ν. 1650/1986, Ν.3010/2002 κλπ) στο πλαίσιο της οποίας λαμβάνονται υπόψη οι υφιστάμενες χωροταξικές κατευθύνσεις από τα Χωροταξικά (Γενικό και Ειδικό για τη Βιομηχανία) Πλαίσια της Χώρας και τυχόν περιορισμοί από ειδικά καθεστώτα προστασίας του περιβάλλοντος, β) τις ειδικές διατάξεις της Μεταλλευτικής νομοθεσίας (Μεταλλευτικό Κώδικα ,  Κανονισμό Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών κλπ), και γ) τον πολεοδομικό νόμο (Π.Δ. της 2/13.03.1981, Ν. 3325/2005 και Π.Δ. της 24.4/3.5.1985).

Κάθε πλέγμα διατάξεων (α), (β) και (γ) εξυπηρετεί το δικό του σκοπό και κατά περίπτωση μπορεί να οδηγεί τους μελετητές σε διαφορετικά συμπεράσματα ως προς την εφαρμογή των διατάξεων χωροθέτησης.  Προκύπτει  συνεπώς το ερώτημα με ποιο τρόπο τα παραπάνω πλέγματα διατάξεων με τους διαφορετικούς τους σκοπούς εφαρμόζονται στην πράξη και πώς επιλύονται οι τυχόν συγκρούσεις, δεδομένου ότι οι επιμέρους διατάξεις τελικώς εντάσσονται στο ίδιο ευρύτερο ενιαίο σύστημα δικαίου και ερμηνεύονται σύμφωνα με αυτό και όχι μεμονωμένα.

Α) Η νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος και η διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης εξασφαλίζει την ενσωμάτωση των  αρχών  πρόληψης και προφύλαξης και λαμβάνει υπόψη της κάθε επιμέρους παράμετρο του φυσικού, πολιτιστικού και κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος στα πλαίσια της αρχής της βιώσιμης αναπτύξεως. Κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση ελέγχεται άλλωστε η συμβατότητα της άσκησης  συγκεκριμένης εξορυκτικής δραστηριότητας ως προς τις απαιτήσεις προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής στην οποία θα αναπτυχθεί η εξορυκτική δραστηριότητα θα επιλεγεί και με βάση τις εκάστοτε υφιστάμενες χωροταξικές κατευθύνσεις ιδίως σε επίπεδο εθνικών και ειδικών πλαισίων ή ενδεχομένως άλλων σχεδίων χρήσεων γης.

Ορυκτοί Πόροι και Χωροταξικά Πλαίσια  

Εδώ εντάσσονται και εξετάζονται πλήθος κριτηρίων χωροθέτησης και περιορισμών πχ. ΠΔ και Αποφάσεις Χαρακτηρισμού Περιοχών και Καθορισμού Ζωνών Προστασίας που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 18 του Ν. 1650/1986, από την ύπαρξη περιοχών που προστατεύονται από διεθνείς συνθήκες ή δίκτυα όπως το δίκτυο Ραμσάρ και το δίκτυο Φύση 2000, από την ύπαρξη περιοχών αρχαιολογικού ενδιαφέροντος κλπ.

Η ανάλυση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός έργου μπορεί κατά περίπτωση να οδηγήσει σε περιορισμούς ως προς τη χωροθέτηση ενός έργου ή ακόμα και σε απαγόρευση υλοποίησης της συγκεκριμένης εξορυκτικής δραστηριότητας. Τέλος, στο πλαίσιο των διατάξεων για την προστασία του περιβάλλοντος αναφέρεται επίσης η στάθμιση του περιβαλλοντικού κόστους της πραγματοποίησης μεταλλευτικών έργων προς άλλους παράγοντες αναγόμενους στο γενικότερο εθνικό και δημόσιο συμφέρον, η οποία και τελικά θα κρίνει την πραγματοποίηση του εξορυκτικού έργου ή όχι.

Β) Οι διατάξεις του “μεταλλευτικού νόμου” (ΝΔ 210/1973, ΚΜΛΕ κλπ), οι οποίες στοχεύουν στη ρύθμιση των μεταλλευτικών και λατομικών εργασιών έχουν πολύ ειδικό περιεχόμενο και ως προς το ζήτημα της χωροθέτησης αναφέρονται κυρίως σε κριτήρια προστασίας της ασφάλειας των εγκαταστάσεων και των παρακειμένων κτισμάτων, των εργαζομένων και των περιοίκων.

Γ) Τέλος η  πολεοδομική νομοθεσία, που αφορά στην εύρυθμη λειτουργία και προστασία των οικισμών, του δομημένου και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος αυτών, στοχεύει στην προστασία των οικισμών πλησίον των οποίων επιχειρείται η χωροθέτηση της εξορυκτικής δραστηριότητας και θεσπίζει υποχρέωση τήρησης αποστάσεως τουλάχιστον 500 μέτρων από τα όρια των οικισμών.

Σχετικά Άρθρα