Τί σημαίνει αλήθεια η προτροπή “κάντε ανάπτυξη αυτού του χρώματος που είναι περιβαλλοντικά φιλική και εγκαταλείψτε εκείνη που δεν είναι;” Υπάρχουν περιβαλλοντικά φιλικές μορφές ανάπτυξης; Πράσινες ή γαλάζιες; πχ. οι ΑΠΕ είναι τέτοιες ενώ η χρήση του κάρβουνου δεν είναι; Αν, για παράδειγμα, εγκαταστήσουμε χιλιάδες μεγαβάτ φωτοβολταϊκών τα οποία θα μεταφέρουμε στην Ευρώπη μέ υποβρύχιες διασυνδέσεις, όπως μας προτείνεται σήμερα, είμαστε βέβαιοι ότι a priori δεν θα κινδυνεύσει το περιβάλλον; Aν πάλι δεν γίνει η επένδυση του χρυσού στη Χαλκιδική ή και αλλού, πόσο σίγουροι είμαστε ότι οι διαχειριστές άλλων μορφών ανάπτυξης, λιγότερο ή περισσότερο ήπιων, θα σεβαστούν το περιβάλλον περισσότερο;
Μήπως τελικά δεν (πρέπει να) υπάρχουν ταμπέλες στην ανάπτυξη, παρά μόνον Περιβαλλοντική Ευθύνη;
Αλήθεια ποιός έχει την ευθύνη για την περιβαλλοντική τύχη του τόπου μας; Αν αναλύσει κανείς την “πυραμίδα” των περιβαλλοντικών ευθυνών, θα καταλάβει χωρίς δυσκολία γιατί το αποτέλεσμα ειναι να ζούμε σε ένα “γκρίζο” κόσμο. Οπου δηλ. δεν έχει και μεγάλη σημασία από περιβαλλοντική άποψη να διαλέξουμε πχ. “όχι πυρηνικά”, “όχι μεταλλεία”, “ναι πράσινη ανάπτυξη”, “ναι ΑΠΕ”. Σημασία έχει να μπορούμε να επηρεάσουμε τα υψηλά πατώματα της πυραμίδας… Η -για κάποιους άλλους- να αναστρέψουμε την πυραμίδα….
Στην κορυφή της πυραμίδας βρίσκεται η εκάστοτε πολιτική εξουσία και οι ιδιοκτήτες των μέσω παραγωγής, οι εμφανείς ή καλυμμένοι πίσω από νομικά σχήματα κάτοχοι των επιχειρηματικών κολοσσών ανά τον κόσμο. Δυστυχώς είναι αλήθεια ότι ενώ η Χώρα μας έχει αλλού αναμφισβήτητα επιτεύγματα, που αντανακλούν και στην πολιτική ηγεσία της, εδώ και πολλά χρόνια, δεν έχει καταγραφεί ένας ισχυρός πολιτικός, που να άφησε το στίγμα του στην κατεξοχήν προστασία του περιβάλλοντος.
Στο αμέσως επόμενο επίπεδο των ευθυνών, συνωστίζονται όλοι οι «υπάλληλοι» των παραπάνω, οι τεχνοκράτες στους οποίους εμπιστεύονται τη διαχείριση του πλούτου και του ανθρώπινη δυναμικού, τους παραγωγικούς στόχους, τα επενδυτικά σχέδια. Είναι τα γνωστά golden boys (and girls), οι γνωστοί ψευδοκήρυκες της νέας επιχειρηματικότητας που δεν είναι παρά ένας ακόμη φαύλος κύκλος στα πλαίσια μιας ψευδεπίγραφης ανάπτυξης: συμφέροντα μεγάλα και μικρότερα, διαχειριστές με «ηθική» και ΕΚΕ, πολιτικά πρόσωπα που ανήκουν στην εκάστοτε κομματική «αυλή». Ολοι όσοι είναι πρόθυμοι να αναμασήσουν την όποια καραμέλα ευνοεί την ανέλιξή τους , την ευκολότερη πρόσβασή τους στον πλουτισμό και την νομή της εξουσίας. Παλαιότερα, η καραμέλα λεγόταν οικονομική μεγέθυνση και ανταγωνιστικότητα, πάση θυσία. Σήμερα λέγεται πράσινη επιχειρηματικότητα και αειφόρος ανάπτυξη, επίσης πάση θυσία.. Μέλημά τους, όχι η προστασία του περιβάλλοντος αλλά τι κέρδος θα καρπωθούν από την δήθεν προστασία του περιβάλλοντος…
Την πυραμίδα συμπληρώνουν οι μηχανισμοί ελέγχου: αρμόδιοι των υπηρεσιών ελέγχου, δημόσια διοίκηση, αστυνομικές, και δικαστικές αρχές, ποικιλώνυμες επιτροπές, ελεγκτικά κι εποπτικά συμβούλια. Ειδικότερα, το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο (ΣτΕ) έχει αναδειχθεί σε κατεξοχήν θεματοφύλακα και ελεγκτή της ανάπτυξης, της επιχειρηματικότητας, της διαχείρισης του φυσικού πλούτου, διαμορφώνοντας μέσα από νομολογίες τη δική του «συνείδηση» για την κοινωνική εταιρική υπευθυνότητα και την προστασία του περιβάλλοντος.