ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΠΥΕΥΡΩΠΗ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΕΕ

Ορυκτοί Πόροι και Μελλοντική Στρατηγική ΕΕ – 2020

Open pit titanium ore mine

Η πρόβλεψη ότι τον 21ο αιώνα θα συνεχιστεί αυξανόμενη η ζήτηση ορυκτών πρώτων υλών και των προϊόντων επεξεργασίας τους είναι πλέον γεγονός, επαναφέροντας στο προσκήνιο εντονότερη από ποτέ τη στρατηγική σηµασία των ορυκτών πρώτων υλών. Τα πλέον απτά παραδείγµατα αυτών των εξελίξεων είναι η συνεχής αύξηση των τιµών της ενέργειας, η ανάδειξη της γεωπολιτικής στρατηγικής των ενεργειακών πηγών καθώς και οι σηµαντικές αυξήσεις τιµών των µετάλλων αλλά και των περισσότερων πρώτων υλών, για όλη την προηγούμενη δεκαετία.


Το 70% της ευρωπαϊκής κατασκευαστικής βιοµηχανίας (manufacturing) εξαρτάται από τα ορυκτά ως πρώτη ύλη. Η ευρωπαϊκή εξορυκτική βιομηχανία (μη ενεργειακών ορυκτών) καταγράφει ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου € 30 δισ. ευρώ και απασχολεί άμεσα περίπου 200.000 εργαζόμενους, ενώ η έμμεση απασχόληση υπολογίζεται 4 φορές μεγαλύτερη, ξεπερνώντας το 1 εκατ. θέσεων απασχόλησης.


Η ευρωπαϊκή ζήτηση υπερβαίνει την αντίστοιχη παραγωγή, με την Ε.Ε. να είναι προς το παρόν εξαρτημένη από εισαγωγές ορυκτών με το αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο να ξεπερνά τα 10 δις. ευρώ. Αυτό αναφέρεται κατά 85-90% στα μεταλλικά ορυκτά, ενώ για τα βιομηχανικά ορυκτά το αντίστοιχο έλλειμμα είναι αναλογικά 7-8% και για τα δομικά υλικά 5% περίπου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο βωξίτης (πρώτη ύλη για την παραγωγή αλουμινίου) όπου λιγότερο από το 20% του χρησιμοποιούμενου βωξίτη ετησίως εντός EΕ παράγεται από τα κράτη μέλη, ενώ αντίστοιχα, μόνο το 5% του παραγόμενου εντός Ε.Ε. αλουμινίου προέρχεται από βωξίτη που έχει εξορυχθεί εντός της ΕΕ.

Στα περισσότερα “κρίσιμα” στρατηγικά μέταλλα και τις σπάνιες γαίες υπάρχει πλήρης εξάρτηση, ενώ η παγκόσμια καταναλωτική και παραγωγική «εμπλοκή» της Κίνας και της Ινδίας, για διάφορους λόγους, δεν έχουν μέχρι σήμερα οδηγήσει σε βελτίωση της κατάστασης. Επιπλέον, η χρηματοπιστωτική κρίση που έθεσε σε αμφισβήτηση το σύγχρονο μοντέλο αυτοελέγχου των ελεύθερων χρηματοπιστωτικών αγορών, αλλά και η παράλληλη ενεργειακή κρίση, δεν πιστεύουμε ότι αλλάζουν δραματικά την διαχρονική σημασία των ορυκτών πρώτων υλών.

Σ΄αυτό το διεθνές περιβάλλον, όπου η διαθεσιµότητα πρώτων υλών καθίσταται παγκοσμίως ολοένα και πιο ανασφαλής ή ασύμφορη οικονομικά, πιστεύουμε ότι η Ε.Ε. είναι σηµαντικό καταρχάς να διατηρήσει και να αυξήσει την επάρκειά της σε δικούς της ορυκτούς πόρους, οι οποίοι κρίνονται απαραίτητοι για την προώθηση οικονομικών κλάδων με τελικά προϊόντα που απολαμβάνουν υψηλή προστιθέμενη αξία ενώ παράλληλα πρέπει να διασφαλίσει την πρόσβαση σε ΟΠ εκτός ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπό την πίεση της ραγδαίας αύξησης των τιµών των πρώτων υλών των τελευταίων ετών, καθώς και την υιοθέτηση διαφόρων µέτρων/εργαλείων από διάφορες χώρες εκτός ΕΕ (πχ. όπως η Κίνα, Ιαπωνία, ΗΠΑ κ.ά.) µε στόχο τη διασφάλιση των αναγκαίων για την δική τους ανάπτυξη πρώτων υλών, αναγνωρίζει, έστω µε κάποια καθυστέρηση, το πρόβλημα κι αναθερμαίνει την Ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα των Ορυκτών Πόρων (ΟΠ) με την γνωστή πρωτοβουλία για τις πρώτες ύλεςΕπίσης έχει προκρίνει την πρωτοβουλία για την Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας (European Innovation Partnership) σχετικά με τις Πρώτες Yλες, η οποία αποτελεί ένα νέο βήμα για την υλοποίηση κάποιων από τους στόχους της Στρατηγικής για τις πρώτες ύλες, στον συγκεκριμένο τομέα της καινοτομίας.

Read More

Σχετικά Άρθρα